Column: Het plezier van erkenning, holy fakkel!

Twee ondeugende oogjes kijken me aan: “Mama, wist jij dat er scheldwoorden verstopt zitten in de woorden fakkel en basketbal?”. Op geniale wijze heeft mijn vijfjarige ons zerotolerancebeleid voor schelden weten te kraken. Wat een feest! 😉 Ondanks dat ik met lichte ergernis 100 x per dag “fakkel…hihihi” aanhoor, troost ik mij met de gedachte dat juist dít plezier voor taal een mooie bodem is voor een lezer in de dop.

Ik mag mij dagelijks bezighouden met het vergroten van leesplezier. Geen onzinbaan als je kijkt naar de schrikbarende cijfers waaruit we kunnen opmaken dat de taalvaardigheid onder jongeren enorm is afgenomen. En die tendens is al op vroege leeftijd zichtbaar. Want vijfentwintig, ja VIJF-EN-TWINTIG, procent van de leerlingen verlaat de basisschool met een taalachterstand. Holy fakkel!

In bibliotheekland luidt het credo: Plezier in lezen doet lezen. Maar wat maakt lezen dan zo leuk? Als klein meisje genoot ik van personages als Madelief, Hasse, Ronja en niet te vergeten Matilda (het meisje dat van mij een lezer maakte). Opvallend aan dit rijtje is echter, dat het allemaal meisjes zijn waar ik iets van mezelf in herkende. Gelukkig voor mij had de representatie van vrouwen (en mannen) in kinderboeken in de jaren ‘80/’90 een flinke stap voorwaarts gemaakt en hadden stereotypen plaats gemaakt voor een meer gelijkwaardige beschrijving van de genders. En zo kon ik verdwalen in een wereld waarin ik erkend werd. En dát is plezierig!

Hoewel nog altijd schaars, zien we in jeugdliteratuurland steeds vaker boeken verschijnen die diversiteit en inclusie uitstralen. Boeken waarin kinderen van allerlei etniciteiten de held van het verhaal zijn en waarin zowel jongens als meisjes mogen zijn wat ze willen. Boeken waarin kinderen stoeien met mentale gezondheid en boeken waarin kinderen twee mama’s of twee papa’s hebben. Zodat iedereen, kort of lang, recht of krom, een beetje van zichzelf terugziet.

Met zijn blonde haren en blauwe ogen zijn de meeste boeken voor mijn kleuter een feest der herkenning. Ik hoop voor hem dat hij een boek vindt die een wereld opent waarin hij zich kan verwonderen en verbazen. Dat hij ziet dat er meer is dan de wereld waarin hij opgroeit. Dat hij leert dat het oké is om anders te zijn. En bovenal, dat hij zich ontwikkelt tot een mooi mens, zij het dan wat grof gebekt.